مستانه فاطمی، کاریکاتوریست و تصویرگر،متولد۱۳۵۱تهران و کارشناسی طراحی صنعتی از دانشگاه الزهرا و کارشناسی ارشد تصویرمتحرک (انیمیشن) از دانشگاه تربیت مدرس است.
عمده فعالیت هنری وی در زمینه کاریکاتور چهره است که در این زمینه به بیان بصری خاص خود هم رسیده است اما در کنار پردازش جدی به کاریکاتور چهره و تصویرسازی ، گاهگاهی هم به خلق کارتون می پردازد.
وی موفقیت هایی نیز در جشنواره ها و مسابقه های کارتون، کاریکاتور و تصویرسازی کسب کرده است که از جمله می توان به :کسب مقام سوم بخش تصویرسازی نخستین جشنواره آرتپنکس 1398، چاپ کاریکاتور باب دیلن اثر وی روی جلد کاتالوگ گالاراته ایتالیا 1398 و کسب مقام دوم بخش تصویرساری اولین دوره مسابقات کشوری بزرگداشت گابریل گارسیا مارکز 1399 اشاره کرد.
این هنرمند تاکنون به تدریس در مراکز مختلف آموزشی عمدتا در استان البرز پرداخته و عضو چندین انجمن هنری است و در زمینه طراحی لوگو و آرم هم فعالیت هایی داشته و دارد. همکاری با مجله «پنجره» در حوزه تصویرسازی و انتشارات مبتکران، تصویرگری کتاب های کودک از جمله ، فیفیلی و مار زرد، دارکوب نوک دراز و کتاب دعوت به شام و چاپ آثار عکس , لوگو و تصویرسازی در کتاب سال گرافیک بابان ازدیگر فعالیت های وی بوده است.
با وی به بهانه فعالیت های اخیرش و همچنین ویژگی ها ی بیان بصری او در زمینه کاریکاتور چهره گفتگویی انجام داده ایم که می خوانید:
در ابتدا از فعالیت های اخیرتان بگوئید .این روزها مشغول چه هستید؟
روزهای بسیار شلوغی را دارم پشت سر می گذارم که بابت آن بسیار خوشحالم. افتتاح گالری هنری «ماه زاد» به همراه خواهرم زهرا فاطمی، انجام پروژه های شخصی در زمینه کارتون و تصویرسازی و... به طور مشخص، هفته گذشته مشغول جمع آوری آثار کارتون و کاریکاتور برای نمایشگاه گروهی هنرهای تجسمی در گالری «مهاراد» مجتمع مهراد عظیمیه کرج بودم که امروز افتتاحیه آن بود.
کاریکاتور های تان فرم و تکنیک ویژه ای دارند. خود شما این تفاوت را حاصل چه و منوط به چه عاملی می دانید؟
این فرم و تکنیک طی سال ها شکل گرفته است و مراحل گوناگونی را از سر گذراندهام . به اجبار از رشته ریاضی فیزیک به طراحی صنعتی و سرانجام به انیمیشن رسیدم و از هر کدام از این دوره ها و تجربیات زندگی ام تاثیر پذیرفته ام .
نمایی از کاریکاتورهای مستانه فاطمی
عنصر خط برای من از هر عنصر بصری دیگری جذاب تر است. چشمانم ناخودآگاه خطوط چهره ها را دنبال می کنند و سپس سطح، تیرگی و روشنی با کنتراست بالا و سفید سیاه خاکستری با اندکی رنگ. من عاشق این بیان بصری هستم.
ساموئل بکت
محمدعلی کلی
به نظر میرسد که از این گونه کاریکاتور کشیدن عدول نمی کنید؟
درحال حاضر بسیار از این روش لذت می برم، در عین حال در تلاش برای کسب تجربه ها و تکنیک های جدید هستم. معتقدم در هر بار کشیدن کاریکاتور تغییرات جزیی در حال رخ دادن است که سرانجام به دگردیسی کلی منجر خواهد شد.
کاریکاتور نزار قبانی که فاطمی به جشنواره کارتون سوریه ارائه کرده بود
آیا این بیان بصری در کاریکاتور چهره، از پتانسیل لازم برای چهره پردازی کاریکاتوریستی شخصیت های تان برخوردار است یا اینکه با توسل به این نوع بیان به دگردیسی چهره آنان می پردازید؟
نه من آنچه را می بینم به تصویر می کشم و خطوط و سطوح در نگاه من برجسته و جدا می شوند.
در کشیدن این گونه کاریکاتور چهره، گوشه چشمی به آثار هنرمندی صاحب سبک داشته اید. یعنی در این بیان تأثیری از کسی گرفته و نقطه عزیمت شما در پرداخت به این شیوه شده است؟
خیر ! اگر هم بوده آگاهانه نیست چون خیلی به تدریج رخ داده است.
پس این بیان بصری را می توان سبک شما پنداشت؟ آیا تلقی سبک از آن داشته یا دارید؟
در صحبت با چند نفر از هنرمندان، این تلقی را از کار من داشته اند. ادعای خاصی ندارم ولی فکر می کنم دست خط بصری خاص خودم را دارم.
چه استدلال و منطق هنری وتِئوریک برای این بیان بصری دارید؟
من به دنبال توضیح تئوریک برای کارم نیستم و معمولا برای دیگران هم توضیحی مبنی بر اینکه چرا به این شکل کار می کنم ندارم. حرف هایم را در باره تجربه ها و دانسته هایم نیز گفتم. همین نکات مرا به این شیوه بیانی رسانده است.
من شیفته چهره و حالات احساسی منعکس درآن و بخصوص حس موجود در نگاه انسان ها هستم و همان را به تصویر می کشم؛ گاه به شکل پرتره و گاه کاریکاتور.
کارهای کارتون تان کم است و جاهایی هم با تصویرسازی های تان مختلط شده اند. با توجه به گفته شما مبنی بر جمع آوری کارتون ها و کاریکاتور های تان، آیا شاهد آثار کارتون بیشتری از شما خواهیم بود؟
عباس کیارستمی
علاقه اصلی من در تصویرسازی و کاریکاتور، چهره انسان است ولی از به چالش کشیدن خودم لذت می برم و استقبال می کنم. پس بله ، از این پس کارتون های موضوعی بیشتری کار خواهم کرد.
از کاریکارتور «باب دیلن» که عکس کاتالوگ جشنواره ای در ایتالیا شده بود هم کمی بگوئید
چقدر خوشحالم که پرسیدید! واقعا این کارم را دوست دارم و چاپ شدنش روی جلد کاتالوگ این جشنواره برایم واقعا شیرین بود هرچند برای دریافت کاتالوگ کلی تلاش کردم.
کاریکاتور چهره باب دیلن اثر فاطمی که روی جلد کاتالوگ یک جشنواره ایتالیایی رفته است
در پایان صحبت خاصی دارید؟
جای یک انجمن صنفی کارتون و کاریکاتور که متعلق به تمامی کارتونیست های ایران باشد خالی است. امیدوارم به زودی این اتفاق بیفتد.
شماری دیگر از آثار مستانه فاطمی در ذیل می آید:
محمدرضا شجریان
دونالد ترامپ
مصطفی ال سید
گابریل گارسیا مارکز
پرویز پور حسینی
ناراسیما رائو
اکبر عالمی
بهمن عبدی