شیوع ویروس کرونا درست در زمانی اتفاق افتاد که زمان خیلی زیادی از آغاز سال جدید میلادی نگذشته بود و تقریبا در اواخرسال 1398 و در شرف سال 1399، شاهد یک شوک بزرگ دردنیا بودیم که هنوز تبعات این حادثه گنگ و مبهم است و هیچکس نمی داند که در آینده پیش رو چه بر سرمان خواهد آمد.با انتشار این ویروس در جهان تمام معادلات دنیا به هم خورده و ساده ترین چیزهای روزمره مثل دست دادن با دوست یا همکاری, سوار شدن در مترو و اتوبوس یا نشستن روی صندلی یک رستوران هرچند معمولی ، تبدیل به آرزویی شده که تا چند ماه پیش اصلا در فکر هیچ کس نمی گنجید که می توان از آنها محروم باشیم. گویا اصلا این ما نبودیم که با وجود تمام کاستی ها در اطراف مان، قدر این نعمت ها را نمی دانستیم. قصد پرحرفی ندارم و می روم سراصل مطلب و سئوال هایی که پرسیدید.
این مقدمه «بهرام ارجمندنیا» سرآغاز گفتگوی مان است. ارجمندنیا متولد 1344 تهران و فارغ التحصیل رشته نقاشی از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران است.
ارجمندنیا می گوید : درخانواده ای متولد شده ام که به واسطه هنرمند بودن پدرم ، هنر در آن حرف اول را می زد و با اتمام تحصیل در رشته نقاشی از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران، وارد فضای کارحرفه ای شدم. در فضای کاری بیرون هم مشغول فعالیت هایی در زمینه نقاشی، انیمیشن، کارتون ،کاریکاتور و تصویرسازی بوده ام و بعضی از این رشته ها را هم تدریس می کنم.
با شروع بحران جهانی ویروس کرونا ، این هنرمند نیز همگام با دیگرهمکارانش ، کارتون هایی با موضوع کرونا خلق کرد که نمایانگر نوع نگاه خاص وی به این موضوع است ، به همین بهانه گفتگویی با ایشان انجام داده ایم که می خوانید :
شیوع جهانی ویروس کرونا و تبعات گسترده آن ، ذهن اغلب هنرمندان کارتونیست را درگیر کرده و آثار قابل توجهی هم در این میان پدید آمده است که از جمله باید به کارهای خوب شما اشاره کرد.نظر خودتان ، هم درخصوص رویکردی که به این موضوع داشته اید و هم تحلیل و نقطه نظرات تان در باره محتوا و رویکرد هنری تان به موضوع مورد نظر چیست ؟
تقریبا هر روز صفحه آثار ارسالی به مسابقه"ما کرونا را شکست می دهیم "را چک می کردم و منتظر موقعیت مناسبی بودم تا هرچقدر که در امکانم بود برای این مسابقه کار بفرستم. به تعداد زیادی سوژه فکر کردم و تعدادی از آنها را هم اتود زدم. نکته مهم اینجاست که هربار تصمیم به اجرای نهایی بعضی از آنها گرفتم ، درسایت مسابقه ، مشابه سوژه ها را دیدم که دیگر کارتونیست ها با کمی تفاوت اجرا کرده و فرستاده بودند. گویی دغدغه همه انسان ها در دنیا این بار خیلی شبیه به هم شده بود .
با شنیدن اخبار از سراسر جهان و هر روز وخیم ترشدن اوضاع، می دیدم که مخصوصا کادر پزشکی چقدر فداکاری می کند و تأکید می کنند که "در خانه بمانیم". آخرمسابقه هم فرا رسید و من هنوز کاری اجرا نکرده بودم. تمدید زمان مسابقه و کمی هم امکان زمان بیشتر برای من، باعث شد چند تا کارتون به مسابقه ارسال کنم و تأکید من هم در کارهای ارایه شده همان دغدغه"در خانه بمانیم"بود چون با تمام وجود، همگی در این مقطع تجربه اش کردیم. در نهایت رسالت کاریکاتوریستیم را انجام دادم.
کارهای شما جدای از مباحث فرمی و تکنیکی و فضاسازی خوب ، حاوی یک دغدغه به نسبت جدی تر از لحاظ محتوایی است و تصویرهای متمایزی ارائه کرده اید که بیشتر مبتنی بر ایده و موقعیت هستند. تحلیل شما و نظرتان درباره پرداخت به این وجه از موضوع درکارهای مورد نظرتان چیست ؟
نکته مهم درپرداختن ام به کار، قالب اجرا نبود چون اکثرا متناسب با موضوع، تکنیک کارم را تغییرمی دهم و از مناسب ترین سبک و تکنیک برای بهتر دیده شدن ایده ام بهره می برم و تا امروز اعتقاد چندانی به حفظ یک فرم و یک نوع اجرا برای کارهایم نداشتم.
بیشترین دغدغه من پرداختن از زاویه ای به موضوع بود که در این جدال , امید, رشادت, همبستگی،همدلی, هشدار و در نهایت موفقیت و فائق آمدن انسان ها و شکست این دشمن بی رحم نمود بیشتری داشته باشد.برای من این موضوعات بسیارجدی بود و حالا در نهایت می بایست طنز به عنوان جزء اصلی کارتون درکارم حفظ و حس می شد.
همزمان با شیوع کرونا در ایران ، مسابقه بین المللی کارتون و کاریکاتور« ما کرونا را شکست می دهیم» به کوشش و دبیری سید مسعود شجاعی طباطبایی ، هنرمند کارتونیست وکاریکاتوریست و تصویرساز، شکل گرفت و راه افتاد و گویا آثاری قابل توجه با تعداد بی نظیری ازاغلب کشورهای جهان هم به دبیرخانه این مسابقه ارسال شده است. شما هم آثاری به این مسابقه ارسال کرده اید . کمی از کارهای ارائه شده تان به این مسابقه بگوئید.
درارتباط با برگزاری مسابقه«ما کرونا را شکست می دهیم» باید بگویم که کسی را در ایران و جهان مناسب تر از سید مسعود شجاعی طباطبایی سراغ ندارم که چنین مسابقه ای، با این حجم و حساسیت زمانی و مقطع مهم، با این کیفیت برگزار کند. علت این تعداد شرکت کننده از سراسرجهان هم ، تنها بحث دغدغه کرونا و رسالت کاریکاتوری و غیره نیست, بلکه اعتبار یک مسابقه، شخصی است که آن را مدیریت و هدایت می کند. نیاز به توضیح نیست و این در طی سالیان سال ثابت شده است.
کارهای من برای این مسابقه ، جزء کوچکی از هزاران کاری است که به اعتبار جناب شجاعی ارسال شده و امیدوارم احساسم نسبت به این مشکل و درد جهانی را در کارهایم نشان داده باشم.
به نظرشما هنر کارتون و کاریکاتور چه نوع کارکردهایی درمقابله با شیوع این ویروس بحران زا دارد و چقدر از زهر و تلخی آن را می گیرد و از طرف دیگر چقدر تلنگر زننده و آگاهی بخش است؟
اطمینان دارم کارتون و کاریکاتور یکی از مناسب ترین و تاثیرگذارترین شکل های پرداختن به چنین مشکل بزرگی در جهان است. هر کسی در دنیا با دیدن کارهای رسیده به مسابقه تحت تاثیر قرارخواهد گرفت و نکاتی در بعضی از کارها به چشم می خورد که گاهی اوقات از کنار آنها می گذریم و خیلی به آنها توجه نمی کنیم و جدی شان نمی گیریم.
اگر صحبت خاص دیگری دارید بفرمایید ؟
در نهایت، یک پیشنهاد برای تیم برگزار کننده این مسابقه دارم و آن، افزایش تعداد جوایز و تقدیر از شرکت کنندگان است.این افزایش، هم کمک به اعتبار بیشتر این مسابقه و تیم برگزاری می کند و هم دست داوران را درانتخاب آثار باز می کند. اطمینان دارم که قضاوت این آثار، اصلا کار ساده ای نخواهد بود چون کیفیت کارهای رسیده به مسابقه بی نظیر است.
از وقتی که در ا ختیار ما گذاشتید سپاسگزاریم.
در ادامه چند کارتون از بهرام ارجمندنیا با موضوع کرونا در ذیل می آید :
