علیرضا باقری جوانی است که در چند سال اخیر توانسته بارها در جشنواره ها، مسابقات تجسمی و کاریکاتور به عنوان برگزیده معرفی و به عنوان چهره موفقی در حوزه کارتون و کاریکاتور شناخته شود. به دست آوردن موفقیت های مکرر علیرضا در جشنواره های مختلف نشان داده که انتخاب آثارش به عنوان اثر برگزیده اتفاقی نبوده است. طبق عادت مرسوم، برگزیدگان با دست زدن حضار تشویق می شوند، اما با وجود اینکه علیرضا بارها این صحنه را تجربه کرده به دلیل ناشنوایی مادرزادی اش هیچ وقت صدای تشویق مراسمی را نشنیده است. این جوان گرگانی، فوق دیپلم گرافیک رایانه دارد او از 16 سالگی وارد فضای کاریکاتور شده، اما خودش هم فکر نمی کرد علاقه وافر به نقاشی در کودکی، روزی او را کاریکاتوریست مشهوری کند علیرضا همچین تصویرگر کتاب هایی با عنوان «فردا افتو»، «دسته چوبی»، مجموعه 5 جلدی «قصه های گندمک»، مجموعه داستانی «چمبولک» و .. بوده است. با این هنرمند جوان گفت و گویی انجام داده ایم که می خوانید. این را هم بگوییم که پدر علیرضا در انتقال سوال و جواب ها خیلی به ما کمک کرد.
آقای باقری؛ از چه زمانی و چطور شد به کشیدن کاریکاتور روی آوردی؟
از کودکی علاقه زیادی به طراحی و نقاشی داشتم. تا اینکه سال های 86 استاد کلاس طراحی و نقاشی ام استعدادم برای کشیدن کاریکاتور را متوجه شد و چون علاقه ام را به کشیدن کاریکاتور می دانست تشویقم کرد این رشته را دنبال کنم.
دغدغه ذهنی ات برای کشیدن کاریکاتور چیست؟
تنها آزرو و دغدغه ام در زندگی رسیدن به مدارج بالا در زمینه طراحی و کاریکاتور است و دوست دارم آموخته هایم را تا جایی که امکان دارد به دیگران انتقال دهم.
تا کنون تجربه برگزاری چند نمایشگاه فردی و گروهی را داشته ای؟
تا کنون چندین نمایشگاه گروهی داشه ام و چند نمایشگاه انفرادی در خانه کاریکاتور ایران و فرهنگسرای تهران برگزار کرده ام.
از موفقیت هایی که در مسابقات و جشنواره های داخلی و خارجی کسب کرده ای بگو؟
داوری جشنواره بین المللی کارتون و کاریکاتور مجله «ایران کارتون» ودریافت لوح تقدیر و تندیس بجنورد سال 93، برگزیده شده به عنوان جوان برتر از طرف اداره کل ورزش و جوانان استان گلستان سال 92، مقام دوم کاریکاتور در بخش کارتون اولین جشنواره بین المللی کارتون و کاریکاتور مجله ایران کارتون درسال 92، کسب رتبه برگزیده در رشته تئاتر در بیست و نهمین جشنواره هنری دانش آموزان برگزیده سراسر کشور سال 90، نفر اول اولین مسابقه کاریکاتور خبری روز کارتون با موضوع مذاکره ایران و آمریکا سال 91، برگزیده شده در جشنواره بین المللی هفتگی کارتون و کاریکاتور با موضوع مسی سال 91، نفر برگزیده در جشنواره هنر جوان سال 89، نفر برگزیده جشنواره حضرت علی اکبر (ع) سازمان ملی جوانان استان گلستان سال 88، مقام اول کاریکاتور شانزدهمین جشنواره بین المللی هنرهای تجسمی جوانان سال 88 و ... از جمله مقام هایی است که به دست آوردم.
در مورد موضوع ومفاهیم کاریکاتورهایت بگو؟
من بیشتر روی کاریکاتور چهره کار می کنم و معتقدم در کارهایم نباید بیش از حد اغراق باشد بلکه ترجیحا باید یک موضوع را در بر بگیرد. البته باید قبول کرد که من به علت مشکل شنوایی که دارم نمی توانم در زمینه کاریکاتور موضوعی آن طور که باید باشم. اعتقاد دارم در کاریکاتور چهره هم همانند کاریکاتور موضوعی برای دفرمه و خلق کردن آن باید تامل و برای آن وقت صرف کنم. در عرصه کاریکاتور مقاصد والایی وجود ندارد که به خاطر آن دست به هر کاری بزنم اما عشق به کاریکاتور و لذت بردن از آن باعث شده که این هنر را ادامه دهم. به نظر من اثری که تاثیرگذار باشد ماندگار هم خواهد بود.
ایده های تازه ات را از کجا پیدا می کنی؟
بیشتر از هنرمندان برجسته در این رشته الگو می گیرم و یا اگر سفارشی داشته باشم با نظر سفارش دهنده آن را کار می کنم در حدی که ایده خودم را تحت الشعاع قرار ندهد.
تکنیک کاری ات در خلق آثارت چیست؟
ابتدا اتود می زنم. بعد کارم را اسکن می کنم و برای تکمیل اش از نرم افزار فتوشاپ و با قلم نوری استفاده می کنم.
معمولا اجرای آثارت چقدر زمان می برد؟
با رعایت زمان بندی صحیح یک روز تا یک روز و نیم و بعضی اوقات 48 ساعت زمان می برد.
در کاریکاتور چهره، بیشتر اغراق ظاهری برایت مهم است یا نشان دادن شخصیت درون آن فرد؟
ترجیحا بیشتر اغراق ظاهر برایم مهم است .
تا کنون کاریکاتوری کشیدی که برایت دردسرساز شده باشد؟
نه چون قبل از کشیدن کاریکاتور تمامی جوانب را در مورد آن در نظر می گیرم.
غیر از کاریکاتوردر کدام زمینه های دیگر هنری فعالیت داری؟
به موازات کاریکاتور طراحی و نقاشی و تصویرسازی هم انجام می دهم. همچنین در این حوزه ها با نشریات و رسانه ها همکاری دارم. البته به ساخت فیلم انیمیشن هم علاقه زیادی دارم.
از این راه هنرامرار معاش هم می کنی؟
کم و بیش، البته چون هنوز با پدرو مادرم زندگی می کنم به این موضوع زیاد فکر نمی کنم. اما به نظرم با توجه به اینکه قصد ادامه تحصیل ندارم باید این موضوع را جدی بگیرم.
تا کنون تدریس کردی یا شاگردانی داشته ای؟
نه، البته صحبت هایی قبلا در این رابطه با سازمان فرهنگی ورزشی شهرداری و اداره کل فرهنگ و ارشاد گلستان صورت گرفته که کلاسی در رابطه با آموزش کاریکاتور دایر کنم. اما تا کنون به مرحله اجرا در نیامده است.
برای انتقال هنرت چه برنامه هایی در آینده داری؟
خیلی دوست دارم آنچه را که می دانم هر چند اندک در زمینه کاریکاتور به دیگران بیاموزم، اما انجام این کار مستلزم حمایت از سوی مسئولان ذیربط است که بر خلاف پیگیری های مکرر تاکنون تحقق نیافته است.
اگر بار دیگر متولدشوی چه حرفه ای را انتخاب می کنی؟
اگر کشیدن شخصیت های کارتونی را در کودکی به صورت خودجوش در نظر بگیریم می شود گفت به نوعی کاریکاتور به سراغ من آمده چون من حتی اسمش را هم بلد نبودم و از این هنر چیزی نمی دانستم. بنابراین با این حرفه و هنر انس گرفتم و برای همیشه انتخابم همین خواهد بود.
بهترین خاطره ات از دنیای کاریکاتور چیست؟
دنیای کاریکاتور برای من سراسر خاطره است. اما یکی از خاطره های خوبم سال 87 درجشنواره بین المللی هنرهای تجسمی جوانان جهان اسلام بود که برای اولین بار در جشنواره شرکت کرده بودم و ناخودآگاه با دیدن «اردشیر رستمی» داور جشنواره سوژه خودم را انتخاب کردم و شروع به کشیدن کردم. آن چهره جذاب و دوست داشتنی را دفرمه کردم. بزرگواری و جنبه اونقدر بالا بود که با دیدن کاریکاتور خودش به من علاقمند شد. شاید تکراری باشد اما او در مصاحبه ای که با نشریات داشت به من لطف کرد و من را پدیده کاریکاتور عصر حاضر معرفی کرد خوشبختانه در آن سال که 15 ساله بودم در جشنواره مقام اول را هم کسب کردم.
از مشکلات این حرفه و هنر بگو؟
اگر کاریکاتوریست در کارش صادق باشد و به خاطر رضایت عده ای خاص و تمایلات شخصی و منافعش قلم خود را به دیگران واگذار نکند، مشکل خاصی وجود ندارد.
اگر جای ما بودی از خودت چه سئوالی می پرسیدی؟
اگر جای شما بودم سئوال می کردم؛ «شما که ناشنوا هستی و از طرف یکی از اساتید این هنر پدیده اعلام شدی و گاه و بیگاه ابراز علاقه های زیادی به کار و هنرت را شنیده ای، چرا هنوزدر جا می زنی؟»
