برای عالیجناب جواد علیزاده که کاریکاتور ایران به او مدیون است
عباس ناصری: این روزها، بخصوص در دایره گسترده هنر استفاده از برخی واژهها به شکل مبتذلی عمومیت پیدا کردهاست. مثلا برخی برای توصیف یک اثر هنری درخور توجه، واژه «شاهکار» را بدون آنکه بدانند چه بار معناییای دارد، صرف نظر از اینکه این صفت صادقانه یا مزورانه بر زبان گوینده آن جاری شده است، برای برخی آثار هنری استفاده میکنند. و این تعارف ناخالص و ریاکارانه فاجعهای را به بار خواهد آورد. «استاد» هم یکی از همین واژههای پرکاربرد است که برای خطاب قرار دادن یک هنرمند مورد استفاده قرار میگیرد. در زمانهای زندگی میکنیم که واژه «استاد» همچون نقل و نبات در دهان برخی از مخاطبان و اهالی هنر میچرخد. از دیر باز واژه «استاد» در هنر این مملکت برای بیان کردن درجه بالای کار یک هنرمند خاص استفاده میشده اما اینروزها برخی برای نام بردن هر هنرمندی صفت استادی به او میدهند بدون آنکه از جایگاه و اعتبار آن واژه اطلاعی داشته باشند. اینها جدای از آن عده زیادی هستند که خودشان به خودشان لقب استادی میدهند، اگر چه تلخ است اما باید گفت که امروز هر هنرمندی، حتی در همان روزهای شروع فعالیتش در این عرصه فراخ به خودیخود استاد میشود و این نه به دلیل کسب تجربه و سالها فعالیت و گرم و سرد چشیدن روزگار، که شوربختانه به دلیل همهگیر شدن این واژه است. بگذریم…
در این مجال کوتاه، من هم میخواهم از واژه «استاد» استفاده کنم و البته امیدوارم بتوانم حق مطلب را ادا کنم. میخواهم جناب والامقام جواد علیزاده را «فراتر از استاد» خطاب کنم، هر چند که میدانم هر چقدر در لابهلای فرهنگ لغات جستجو کنم تا معنی واقعی «استاد» برای او را پیدا کنم راه به جایی نخواهم برد. واژهای نیست تا حد و اندازه و جایگاه استادی علیزاده را در خود بگنجاند. یک استاد واقعی، چیره دست و افسانهای در هنر، مرام و شاگرد نوازی.
بی شک اگر همت و تلاش استاد علیزاده برای انتشار انبوهی از ویژه نامهها و گاهنامههای کارتون و کاریکاتور، به ویژه شاهکارش، ماهنامه «طنز و کاریکاتور» نبود؛ این هنر در ایران چیزی کم داشت. یکی از شاخصترین تأثیرات استاد علیزاده استعدادیابی، شناسایی و معرفی نوجوانان و جوانان مستعد دهههای ۶۰ و ۷۰ بود که به واسطه علیزاده و نشریاتش، امروز در کاریکاتور ایران بزرگی میکنند. حتی باید فراتر رفت و اعتراف کرد که اگر استاد علیزادهای نبود، امروز این هنر در کشور اگر نگوییم رو به موت بود، قطعا به سکتهای شدید دچار شده بود. استاد علیزاده به معنای واقعی مرد بزرگ کاریکاتور و اخلاق در عرصه هنر ایران و شناخته شده در سطح بزرگان جهان است. دفتر نشریه علیزاده با آن عروسک سمبلیکش، «مفسر شوت»، قطعا خانه امید هم نسلان من بوده است. من و هم نسلان من با عشق و علاقهای مثال زدنی زیر سایهی او به سمت کارتون و کاریکاتور جذب شدیم. قطعا این عشق و علاقه بازتابی بوده است که از قلب این مرد بزرگ ساطع شده است.
باور دارم قلبی که عشق میورزد همیشه جوان است،
اخیرا عمل قلب باز روی قلب نازنین استاد انجام شده، امیدوارم سایه این استاد بزرگ و دیگر اساتید واقعی در دنیای کارتون و کاریکاتور بر سر هنر، هنرجویان و خیل عظیم ارادتمندان و علاقهمندانشان مستدام باشد!